Elektronische veiling met Collector's Bank

Enkele jaren geleden schreef ik een bijdrage voor Railhobby over Elektronische veilingen. Het artikel is nooit verschenen. Intussen is Collector's Bank verdwenen. Beschouw deze bijdrage als een eerbetoon aan een handelaar die modeltreinen nog steeds in zijn hart draagt.

Belgische Collector's Bank wasl het enige veilinghuis in Europa dat via het internet veilingen voor treinmodellen organiseerde. Hiermee trad zij op het eerste zicht in het voetspoor van de gekende websites zoals eBay en zijn kleine broertjes. Toch zijn er enkele opmerkelijke verschillen.

Internetveiling

Wie op zoek is naar een ontbrekend model in zijn collectie heeft al lang zijn weg naar het internet gevonden en een bezoek gebracht aan één van de vele websites waar zowel occasies als nieuwe modellen worden aangeboden. De meest gekende internet veilingsite is ongetwijfeld eBay. In Nederland kennen we ook sites zoals '2dehands' en 'markplaats'. Dit zijn echter geen echte veilingsites. Zij noemen zich liever advertentiesites omdat zij hun inkomsten halen uit het aanbieden van extra diensten.

Het nadeel van een veilingsite is dat de verkoper alles zelf in handen moet nemen. Eerst moet hij een omschrijving van het model opmaken met inbegrip van alle tekortkomingen. Vervolgens moet hij zorgen voor enkele foto's en moet hij een startbod bepalen. Daarna komt alles op de veilingsite terecht en is het afwachten tot een bod wordt uitgebracht. Na afloop moet de verkoper voor de verpakking en verzending zorgen. Finaal krijgt hij een evaluatie van de koper. Aan de deelname aan een veilingsite zijn kosten verbonden. Bij eBay betaal je een klein bedrag voor het plaatsen van een aanbieding en een percentage op het uiteindelijk gehaalde bod. Voor een model dat tegen 200 euro wordt verkocht, komt dit in Nederland neer op ongeveer 5%.

---

---

Een geroepen veiling

Een geroepen veiling is een openbare verkoop die plaatsvindt in een veilingzaal en georganiseerd wordt door een veilingmeester. De veiling staat onder toezicht van een deurwaarder of notaris. De verkoper vraagt het veilinghuis zijn stukken te veilen tijdens een zitting waarop de kandidaat kopers een bod kunnen uitbrengen. De loten kunnen tijdens de kijkdagen die aan de veiling vooraf gaan bekeken en beoordeeld worden. Ook bij een geroepen veiling geldt dat een bod bindend is. Dit gebeurt door handopsteking. Meestal stijgt de prijs bij elk nieuw bod met ongeveer 10 %. Meestal kun je vooraf een schriftelijk bod uitbrengen maar de uiteindelijke toewijzing gebeurt steeds tijdens de zitdag aan de meest biedende. Een deurwaarder houdt nauwlettend in het oog of de gang van zaken volgens de wettelijke voorschriften gebeuren en maakt een verslag of proces verbaal op. Dit laatste is nodig in geval van betwisting.

In tegenstelling met een internetverkoop per opbod, dragen zowel de verkoper als de koper een deel van de kosten die in beide gevallen kunnen oplopen tot 20 % van de uiteindelijk gehaalde verkoopprijs. België kent twee veilinghuizen: Veilinghuis Vecauteren en Collector's Bank. ­Nederland telt momenteel geen veilinghuizen meer die gespecialiseerd zijn in modeltreinen. Jan Hollebeek Modeltreinhuis uit 's-Hertogenbosch heeft al een poos geen veiling meer gehouden en heeft niet de intentie dit in de toekomst op regelmatige basis opnieuw te organiseren. Duitsland heeft enkele ronkende namen als het op veilinghuizen aankomt zoals onder meer Georg Brockmann, Erich Lösch en voor de grotere schalen Lankes (vroeger Von der Warth). In Zwitserland is vooral Auktionshaus zum Dorenbach bekend.

Elektronische veiling

Tot enkele jaren terug organiseerde Collector's Bank in Antwerpen viermaal per jaar een veiling op afroep. Dit gebeurde in een gehuurd auditorium. Op verzoek van klanten en kopers werd eerst de kans geboden om schriftelijke biedingen via e-mail in te sturen. Later werd de veilingcatalogus op het internet geplaatst. Vervolgens werd de mogelijkheid gecreëerd om rechtstreeks vanuit deze internetcatalogus te bieden. De opkomst van het aantal bezoekers op de koopdag nam gestadig af. Het aantal schriftelijke biedingen daarentegen nam steeds toe. Met een bang hart om oudere klanten te verliezen, heeft Collector's Bank in 2007 de roepdag vervangen door een toewijzingsprocedure via het internet. In dit geval gaat het nog steeds om een geroepen veiling die onder toezicht staat van een deurwaarder. In tegenstelling met een klassieke veiling vindt er echter geen roeping meer plaats in een zaal maar verloopt alles elektronisch. Hiervoor heeft Collector's Bank een toepassing laten ontwikkelen die rekening houdt met alle wettelijke bepalingen voor de organisatie van een openbare veiling.

Na éénmalige registratie en het goekeuren van de algemene voorwaarden kan iedereen deelnemen en een bod uitbrengen. Elk lot start met een inzetprijs die ongeveer de helft van de geschatte waarde bedraagt. Om te vermijden dat er een kansspel ontstaat net voor het aflopen van de veiling wordt het toewijzingsmoment bij elk nieuw bod verlengd met 75 seconden. Op die manier wordt het lot wel degelijk aan de hoogstbiedende toegewezen en niet aan diegene met de snelste computerverbinding. Voor iedere veiling wordt een catalogus online geplaatst. Gedurende een periode van ongeveer 10 dagen kan op de stukken geboden worden. Wil je de veiling volgen zoals vroeger in de zaal, maar dan achter je computer, dan kan dit door in de webtoepassing 'Chrono 5' te kiezen. U ziet dan telkens de eerste 5 loten die het snelst gaan aflopen en toegewezen worden, net alsof u in de zaal zou zitten.

De loten vervallen niet allemaal op hetzelfde moment maar met een verschil van 20 seconden. Biedingen worden bij Collector's Bank steeds als een maximumbod geïnterpreteerd. Bied je 100 euro voor een stuk met een inzetprijs van 50 euro, en er volgen geen nieuwe biedingen, dan wordt het lot aan 50 euro toegewezen. Een kandidaat koper kan dus meteen bij de start en zonder risico zijn hoogste bod inbrengen zonder zich emotioneel laten meeslepen met de andere biedingen. Rationeel deelnemen heet dit. Wordt uw bod overboden dan ontvangt u automatisch een emailbericht dat u uitnodigt om opnieuw deel te nemen. Ook bij een elektronische veiling blijven de kijkdagen behouden en kan de kandidaat koper een gedrukte catalogus kopen en een schriftelijk bod uitbrengen. In dit laatste geval zal het bod door de veilingmeester elektronisch ingebracht en opgevolgd worden.

Beoordeling

Alle stukken worden ingedeeld in een bepaalde categorie zoals schaalgrootte, locomotieven, goederenwagens, rijtuigen en diverse. Via het internet kun je van elk stuk een foto en een gedetailleerde beschrijving opvragen met een optische en een technische beoordeling van het model. Vooral rond deze beoordeling is veel te doen omdat de criteria zeer streng worden toegepast. Optisch en technisch wordt een beoordeling van één punt gegeven aan een model dat nagenoeg nooit uit haar verpakking is geweest. Een twee geldt voor modellen die in een vitrinekast hebben gestaan en waarvan bijvoorbeeld de glans is afgenomen of die beperkt gereden hebben, maar geen beschadigingen vertonen. Een loc die normaal gereden heeft en lichte gebruikssporen vertoont krijgt al snel een drie. Een vier geldt voor zware beschadigingen en een vijf is voor loten die nog enkel bruikbaar zijn voor wisselstukken. Bij de omschrijving wordt elk detail vermeld, zoals de soort lakschade, kwaliteit van de opschriften, mankementen, gebruikessporen, enz. Door het consequent hanteren van vaste en objectieve criteria is een correcte interpretatie van de waarde van het model mogelijk. Dank zij deze objectieve criteria worden de resultaten voor Märklin-modellen in aanmerking genomen voor het samenstellen van de gekende Märklin Koll's cataloog. Veel verzamelaars hebben intussen de vijf kwaliteitsgraden van Collector's Bank opgenomen in de inventaris van hun verzameling. Ook bij een geroepen veiling komen kosten kijken. Deze bedragen voor de verkoper 15 % en voor de koper 18 % van het geveilde bedrag.

Bij elke veiling werden ongeveer 800 stukken aangeboden. Het hoeft niemand te verwonderen dat Märklin het best werd vertegenwoordigd. Op Belgische modellen werd het meest geboden, maar ook Nederlands en vooral Zwitsers materiaal was heel erg in trek. Zo was Collector's Bank het eerste veilinghuis in Europa dat haar treinmodellen enkel via een elektronische veiling te koop aanbood.

Eddy, bedankt voor de mooie momenten en voor wat je alemaal gedaan hebt om de modelhobby levendig te houden.