Bs Benelux Stuurstandrijtuig van LS Models

LS Models heeft in juni 2013 een exclusieve versie van het Benelux stuurstandrijtuig ICR Bs in de Fyra kleuren uitgebracht. Er heeft maar één rijtuig met deze schildering bestaan.


NS ICR Bs Fyra LSM

Een stukje geschiedenis

De geschiedenis van de Beneluxtreinen begint in 1957 met het inzetten van de Hondekoppen op de verbinding Brussel - Amsterdam. In 1974 kregen deze treinstellen versterking van acht donkerblauwe trek-duw combinaties getrokken door een NMBS reeks 25.5. In 1987 werden deze treinen vervangen door Nederlandse ICR rijtuigen en een Belgische reeks 11. Al deze samenstellingen kunnen in HO in model nagemaakt worden. Het enige wat nog ontbreekt, is het ICR stuurstandrijtuig dat nu door LS Models wordt aangeboden in HO.

NSH-hv Bs                 

foto: Brussel Noord - A.Vermeulen

Het stuurstandrijtuig voor de Benelux trein is gebouwd in 1986 bij Talbot in Aken op basis van de plannen van het Nederlands ICR tweede klasse B-rijtuig. Hiervoor werden aan beide zijden twee ramen opgeofferd en werd de kop voorzien van een ronde stuurpost. Het bedieningspaneel voor de treinbestuurder is een kopie van de reeks 11 en staat aan de linkerzijde zoals in België gebruikelijk is.

Brussel Noord - A.Vermeulen

Vanaf 2001 kregen de gewone ICR Benelux rijtuigen een grondige revisie met ondermeer het plaatsen van een airco-installatie. Dit zie je aan het ontbreken van schuiframen. Alleen het stuurstandrijtuig kreeg geen opknapbeurt omdat in 2006 reeds sprake was om de Beneluxtrein te vervangen door de Italiaanse Fyra. Het heeft echter nog vier jaar geduurd voor de stuurstand van het toneel verdween. In 2007 kregen de gewone ICRm-rijtuigen met airco de huisstijl van de HSA (High Speed Alliance), de exploitant van de treinen over de nieuwe hoge snelheidslijn tussen België en Nederland. Slechts één stuurstandrijtuig werd in 2009 eveneens in deze nieuwe wit-rood-roze livrei geschilderd. Eén jaar later (in 2010) werden alle ICR Bs stuurstandrijtuigen definitief uit dienst genomen. Alleen het rijtuig in de HSA kleuren wordt momenteel bewaard in het Nederlands spoorwegmuseum. 

Door de komst van de Fyra eind 2012 verdwenen de Beneluxtreinen met een reeks 28 uit beeld. De laatste rit met ICRm rijtuigen werd verorgd door een 1182 op 8 december 2012. Echter enkele weken later(op 18 januar 2013)  was het liedje van de Fyra ten einde en kwamen de oude rijtuigen opnieuw in beeld. In 2015 wordt de dienst verzekerd met ICRm rijtuigen getrokken door een Traxx-locomotief. Een Bs stuurstandrijtuig is niet bij elke rit aanwezig, zoadt het omrijden van de locomotief op het eindpunt noodzakelijk is.

Bs Stuurstand van LS Models 

Van de Nederlandse ICR rijtuigen heeft LS Models in 2008 een versie in de Benelux-kleuren in tijdperk IV en V zonder airco uitgebracht. Ook de bijhorende locomotief reeks 11 is beschikbaar in verschillende uitvoeringen. Tot slot is het stuurstandrijtuig Bs aan de productie toegevoegd in maart 2012 (nr. 44060). Onlangs is het zelfde rijtuig in de Fyra-kleuren uitgebracht (nr. 44064)

Zoals we bij LS Models gewoon zijn, is ook dit rijtuig met enige vertraging in productie gegaan. LS Models geeft als reden op dat zij liever de uitlevering uitstellen dan een model te verkopen waarop sommige details onvolledig zijn of ontbreken. Zij gaan dan ook tot het uiterste bij de keuring het pré-productiemodel dat reeds in augustus 2011 beschikbaar was.

Het model in HO van LS Models is een trouwe kopie van de werkelijkheid en is uitgevoerd in tijdperk IV en de beginperiode van tijdperk V. De lengte over de buffers wordt tot op enkele tienden van een millimeter nauwkeurig bereikt. Hetzelfde geldt voor de draaistellen en de afstand tussen de draaipunten. Het interieur is verzorgd en voorzien van details die je nauwelijks ziet zoals de klapstoeltjes op de balkons. De stuurpost in het zwart is uitgerust met een bedieningsbord aan de linkerzijde zoals het hoort. Alle onderdelen zitten goed vast. Het front is voorzien van de juiste details met twee stekkerdozen links en een verbinding voor de intercom onder het raam rechts. Tussen de frontlichten is een rooster geplaatst. De voetsteun boven de buffers is in dikke kunststof en niet in dunne messing. De handgreep is in flexibele kunststof. Het trapje onder de deur voor de treinbestuurder zit op het draaistel zodat je ook door bogen met een beperkte straal kunt rijden. De onderzijde is geschilderd in het grijs. Dit is dezelfde kleur die gebruikt wordt bij de reeks 11. De kast is in de fyra kleuren wit-rood-roze.

 

De frontverlichting met drie gele en twee rode SMD led's wisselt afhankelijk van de rijrichting. Hiervoor zijn beide draaistellen uitgerust met sleepcontacten. Ook het derde frontsein voor Nederland is actief. De lichtopbrengst van het derde frontsein is eerder beperkt, maar dat is ook zo in werkelijkheid wanneer je naar de foto's kijkt. Onder de stuurcabine zit een interface voor het plaatsen van een 21-polige functiedecoder waarmee de frontseinen en eventuele binnenverlichting extra functies kunnen toegewezen worden. Ook kan je hier het derde frontsein bij analoog rijden deactiveren. Hiervoor moet je de derde jumper op de dummystekker in de twee gaatjes plaatsen. Dit staat ook uitgelegd op de tekening die is bijgevoegd. Voor het plaatsen van een decoder moet je de kast losmaken van het chassis met enkele cocktailprikkers. Daarna wordt het dashboard en de rest van de cabine verwijderd. Wees voorzichtig want de stuurpost is stevig op de bodemplaat gemonteerd.

 

Naast het Benelux stuurstandrijtuig heeft LS Models eerder ook de Nederlandse Bds versie uitgebracht in de uitvoering van tijdperk V (nr. 44 081). Dit rijtuig met een blauwe band wijkt op enkele punten af van de Benelux uitvoering. Vooraan links is een extra raam aanwezig. Het raam op het front is in één geheel zonder middenspijl en het bedieningspaneel voor de bestuurder staat in het midden. Tevens ontbreekt het rooster tussen de frontlichten. De Nederlandse rijtuigen zijn uitgerust met airco en hebben ramen zonder klapvenster. Het interieur heeft blauwe zetels en bevat een bagageafdeling en een bergplaats voor fietsen.

Naast het stuurstandrijtuig zijn ook de Nederlandse en de Benelux ICRm rijtuigen met en zonder airco in tijdperk V aangeboden. De rijtuigen met airco hebben geen klapramen.  Ook is de eerste/tweede klasse ICRm wagen verdwenen en is het BD rijtuig met keukenafdeling aangepast.

De stuurstand van LS Models (nr. 44060) is afzonderlijk te koop voor net geen 100 euro. Zij wordt niet aangeboden in een set met andere rijtuigen. Als modelliefhebber kunnen we dit initiatief alleen maar aanmoedigen zodat je geen rijtuigen moet aanschaffen die je niet wilt kopen. De prijs die je betaalt voor een stuurstand ligt hoger dan je normaal voor een gewoon rijtuig moet betalen. Dit wordt verklaard door de extra ontwikkelingskosten voor dit unieke rijtuig en de elektronisch uitrusting. Later volgt nog een uitvoering van de stuurstand in de Fyra-schildering.

Treinsamenstelling

Een Beneluxtrein bestaat minimaal uit zes rijtuigen in bordeaux-gele livrei en een donkergrijs dak. Deze samenstelling bevat één Bs stuurstandrijtuig, twee B tweede klasse rijtuigen, een BDK tweede klasse (met kleine keuken) en bagageafdeling, een eerste klasse A rijtuig, een AB rijtuig en een locomotief reeks 11. Deze stam kan uitgebreid worden met bijkomende ICR rijtuigen die een korte periode nog in blauw-gele schildering meereden. Dit was het tijdelijk geval in 1989 om het tekort aan zitplaatsen op te vangen en later opnieuw vanaf 2002 tot het einde van zijn loopbaan op 30 juni 2010.